Accra.
Het is er warm, vol met mensen en koopwaren en met auto’s in
allerlei verschillende kleuren. De meeste dagen is het bewolkt – het is
regenseizoen – waardoor het niet heel heet is, maar wel benauwd.
Maar ik schrijf nu vanuit een heel ander Accra: Ik woon in
één van de mooiere expatwijken: East-Legon. Het huis heeft twee verdiepingen,
een tuin, zwembadje en er is dag en nacht bewaking door een heuse guard. Hij doet steevast de deur voor je
open en weer dicht. Er is ook een hekwerk rond het hele huis. Onder stroom. Ik
kan je zeggen dat je er absoluut aan went. Binnen de hekken is hier weinig
Ghana, behalve natuurlijk de muggen.
Het huis is van Sander en Elke, een jong Nederlands en
Belgisch koppel met twee kinderen, Milan (5) en Noor (3). Ik mag meedraaien in
hun leven hier in Accra, waar ze al ruim twee en een halfjaar wonen en werken. Het
is bijzonder dat ik zo bij hen in huis mag, bijzonder om een kijkje te mogen
nemen in het wel en wee van een expat in Afrika.
Maar daar kwam ik natuurlijk niet echt voor! Nu werkt Sander
wel voor het International Institute of Tropical Agriculture – IITA – waar hij
zich voornamelijk bezighoudt met cacao. Ik heb zelfs op zijn kantoor, vijf
minuten lopen van het huis, een werkplek met internet, oploskoffie en de rust
om me op mijn onderzoek te kunnen richten.
Cacao dus. Of cocoa,
wat je uitspreekt als ‘coco’. Hier in Ghana heb je één soort chocolade die
daadwerkelijk hier wordt geproduceerd, Kingsbite. Made in Ghana staat met grote letters op de glimmend rode verpakking
en voor ongeveer 2 Cedi (ongeveer één euro) koop je de repen op straat. Misschien
vraag je je af hoe chocolade bij een gemiddelde temperatuur van 28 graden boven
nul niet smelt. Dat is het bijzondere aan Kingsbite, het heeft een hogere
smelttemperatuur! Het smaakt vrij zoet, maar is absoluut een fijne traktatie.
Ik heb nu één smaak gehad, melkchocolade, maar ik zal de komende tijd wat meer
soorten proeven. Als deel van mijn onderzoek natuurlijk.
In het kader van mijn onderzoek naar eerlijkheid ben ik specifiek
op zoek naar Fair Trade cacao. Om daar meer over te weten te komen, ben ik door
Sander doorverwezen naar Willem-Albert Toose, hij is de regio manager
West-Afrika bij Agro-Eco. Met hem heb ik inmiddels een gesprek gehad. Zij
hebben projecten in onder andere Ghana met als doel door middel van training
cacaoboerderijen biologisch en/of Fair Trade te maken. De komende tijd ga ik
een aantal projecten bezoeken, gelegen in onder andere Ntobroso en Nyinahini. Die
dorpen liggen op een dag reizen van Accra, mogelijk kan ik er een tijdje wonen.
Door die bezoeken leer ik én meer over cacao én kan ik hopelijk er ook
uiteindelijk mijn eigen vragen gaan stellen.
Vragen heb ik trouwens genoeg. Ook buiten het onderwerp
cacao om word ik hier met eerlijkheid geconfronteerd. Want hoe eerlijk is het
als de bestuurder van de tro-tro – een bestelbusje dat hier functioneert als
openbaar vervoer – mij meer geld vraagt voor de rit dan aan de Ghanese vrouw naast
me? En hoe eerlijk ben ik eigenlijk zelf als ik de zoveelste jongenman die mij
om mijn telefoonnummer vraagt, vertel dat ik getrouwd ben? Nu volgt het vragen
van je telefoonnummer hier vrijwel direct op de vraag hoe je heet en is het
heus goed bedoeld en minder serieus dan in de context van Nederland, maar ik
ben toch echt niet getrouwd. Niet eens in de buurt zelfs.
Het is een interessant leerproces! Binnenkort zal ik meer
uitweiden over de keten van cacao – van boer tot exporteur – en volgende keer
ook meer over mijn gesprek met Kodjo Senah, directeur van de faculteit
sociologie aan Legon University in Accra. Hij praatte me bij over het begrip
eerlijkheid in de Ghanese cultuur en hoe ik dit onderwerp ter sprake kan
brengen bij de cacaoboeren. Eerlijkheid ligt in Ghana toch wat anders dan in
Nederland en Europa…
Je kunt me nu ook volgen! Boven aan de pagina rechts!
Voor meer informatie zie:
www.iita.org
www.louisbolk.org
